Şorbeya kêşk – Tarhana Çorbası
Bu hafta kış aylarının gözdelerinden, eşkimtrak tadı, insanın içini rahatlatan, ruhunu ısıtan, mutevazi ama bir o kadar lezzetli tarhana çorbası tarifi ile beraberiz.
Keşk yani tarhana, Kürtlerin tarihi kadar uzun bir geçmişi olan, Kürt mutfağının en temel gıda maddelerinden ve en önemlilerinden biridir. Tarhananın Kürt topraklarında keşfedilmiş buğday ve yoğurt gibi iki ana maddenin karışımından meydan geldiğini düşünecek olursak geçmişinin neden bu kadar eskiye dayandığı daha iyi anlaşılır.
Keşk de ona benzer pek çok yiyecek gibi yiyecek saklama tekniklerinin geliştirilmesi sonucu bulunmuş bir yemek çeşididir. Soğutucuların henüz gelişmediği dönemlerde yiyecek saklama tekniklerinden en yaygını güneşte kurutmak veya tuzlamak idi. Keşk in de yoğurt gibi doğal ortamlarda hemen bozulacak bir yiyeceğin uzun süre saklanması ve sütün az olduğu, dolayısıyla taze süt ürünlerinin hazırda kolayca bulunmadığu kış aylarında da bulundurmanın bir yolu olarak bulunduğu tahmin etmek güç değil.
Dövülmüş buğday kaynatılıp soğutulduktan sonra süzme yoğurt, pûng (yarpuz) catir (kekik) veya nane (nane) gibi otlar ile beraber yoğrulur ve topaklar şeklinde veya ince bir tabaka şeklinde temiz bezlerin üzerine serilip güneşte kurutulur. Kendine has o nadide lezzetide güneşte kururken ekşiyerek kuruyan yoğurt tan gelmektedir.
Tarhana çeşitleri yöreden yöreye farklılıklar ve çeşitlilik gösterir. Yukarıda bahsettiğim tarhana tarifi Maraş usulu olarak bilinen tarhana çeşitlerindendir. Kürdistan la beraber, Orta Doğu, Orta Asya Balkanlar ve Turkiyenin batısında da tarhanın çeşitleri yapılır. Örneğin Türkiyenin batısında buğday yerine un kullanılırken domates püresi hatta soğanda eklendiği görülür.
Burda verdiğim tarif maraş usulu tarhana ile yaptığım top tarhanalardan yaptığım bir tarif.
Gelecek hafta yeni bir lezzette buluşmak dileği ile yorumlarınızı bekliyorumç
Şorbeya kêşk – Tarhana Çorbası
Yapılışı
Malzemeler
4 Kişilik
4 top tarhana (140 gr)
kaynamış su
tuz & karabiber
1 yumurta sarısı
1 tatlı kaşığı ince mısır unu
250 gr. (1 bardak) süzme yoğurt
4 yemek kaşığı tereyağı
1 tatlı kaşığı nane ve/ya kekik
Yarım veya çeyrek tatlı kaşığı kırmızı biber
Çeyrek tatlı kaşığı haspir + üzeri için
Yapılışı
- Tarhanayı kaynatacağınız tencereye alın ve üzerini geçecek kadar sıcak suda 1 saat kadar bekletin. Daha sonra ocağa alıp tuz ve karabiber ekleyip orta ateşte arada bir karıştırarak yumuşayana kadar 15 dakika kadar pişirin.
- Bu arada geniş bir kasede yumurta sarısını çırpın, üzerine yoğurdu ve unu ekleyip pürüzsüz bir kıvam alana kadar iyice çırpın. Kaynamakta olan tarhanaya çırpıcı ile sürekli karıştırarak yavaş yavaş ekleyin. Kaynama noktasına gelene kadar sürekli olarak çırpın ve 5 dakika kadar daha kaynatıp ateşten alın. Gerkirse biraz kaynamış su ekleyin
3.Tereyağını eritin, köpurmeye başladığında naneyi kekiği. biberi ve haspiri ekleyin ve hemen ateşten alın. Yağın ısısı kavrulmaları için yeterli olacaktır. Bu karışımı çorbanın içine dökün karıştırın. Tuz ve karabiberi ni kontrol edin 5 dakika dinlenmeye bırakın ve servise alın.
Afiyet olsun…