Sembisek
Bu hafta da yine Mardin yöresine ait çok sevilen bir lezzetle birlikteyiz.
Kürt yemeklerinin esaslı yemek maddelerinin en başında buğday ve buğday ürünleri gelmektedir. Bunun sebeplerine gelince; yakın dönemlere kadar buğdayın tarihte ilk olarak Kürdistan da Jarmo (Kuzey Irak) bölgesinde yaklaşık 9000 yıl önce keşfedildiği ve üretilmeye başlandığı bilinmekteydi, son yıllarda ise yine Kürdistan da Urfa Göbekli Tepe civarlarında yapılan arkeolojik kazılar bu bölge insanlarının daha da öncelere, 10.000 yıldan fazlasına uzanan dönemlerde buğdayı ehlileştirdiklerini ortaya çıkarmıştır. Bu buluntular bilim adamlarının insanlık tarihinin bugüne kadar tahmin edilen gelişimlerinin çok daha geçmişlere gittiğinin şaşırtıcı bir gerçeği ile karşılaşmasına sebep olmuştur.
Buğdayın Kürt topraklarında keşfi doğal olarak yemeklerinin geçmişi ile beraber bugününü de çok yakından etkilemiştir. Bu nedenle de sembîsek yemeği gibi daha yüzlerce çeşit buğday ürünleri ile yapılan ve bu sayfada bir çoğunu sizlerle paylaşmayı umduğum yemek çeşitlerimiz vardır.
Dünya tarihi açısından bakacak olursak, insanoğlunun yerleşik yaşama geçmesine ve yaşam şekillerini kökten değiştirmesine sebep olan bu olağanüstü önemli keşif uygarlıkların gelişmesi açısından, ateşin keşfi ve kontrollü şekilde kullanımı kadar önemlidir. Buğdayla birlikte nohut, mercimek gibi diğer tahılların da yetiştirilmeye başlanması ile dönem insanlarının kendi yaşamları üzerinde daha fazla kontrolleri olmaya başladığı tahmin edilmektedir. Buda elbette ki günümüz yaşam şekillerinin başlangıç örneği idi.
Buğdayın keşfi ve üretilmesi insanoğlunun gelişme ve ilerleme aşamasına katkısı olduğu gibi mutfak kültürüne kazandırdıkları da söylemeye gerek kalmayacak sayıdadır. Bugün dünya mutfaklarına bakacak olursak buğday ürünleri hemen her mutfağın başta gelen malzemelerinin başında gelir.
Yukarıda bahsettiğim gibi yemek kültürü temelde yaşanılan coğrafya ile şekillenir. Kürdistan’da buğdayın yanında en fazla tüketilen diğer malzemeler den biri de kuzu ve koyun etidir. Sembîsek de bu lezzetli karışımdan meydana gelen yemeklerden sadece biridir.
Antep’te uzun yıllar yaşamış ve lahmacunun benim standartlarıma göre “âlâsını” yemiş biri olarak lahmacun ve pide versiyonlarına genelde çok kritikle bakan bir tutumum vardır. Fakat sembisek çok benzeri malzemelerin inanılmaz şekilde farklı lezzetler yaratabileceğinin çok güzel bir kanıtı oldu benim için. İç malzemelerin kapalı hamur içinde yavaşça kendi buharında pişmesi lezzetini inanılmaz biçimde güzelleştiriyor ve bambaşka bir lezzete çeviriyor. Zaten yemek yapma zanaatı aynı malzemelerden çok farklı tatlar yaratmak değil midir.
Eğer benim gibi ekmek delisi biri iseniz, bu yemek tam ağzınıza layık. Hele de kendi ekmek çeşitlerinizi yapmak da bir başka tutkunuzsa hiç beklemeden deneyin derim. Ben sembîseklerimi saç üzerinde pişirdim ama dileyenler 180 C ısıtılmış fırında 20 dakika, üzerleri kızarana kadar pişirebilirler.
Eğer sembîsek’in başka tariflerini biliyorsanız veya benim tarifimi denediyseniz sizlerden haber ve yorumlarınızı bekliyorum.
Haftaya yeni bir lezzette buluşmak dileği ile.
Sembisek :
6 tane orta boy sembisek yapar
Malzemeler
Hamuruna
300 gr. sade un
1 tatlı kaşığı tuz
1.5 tatlı kaşığı kuru hamur mayası (7gr)
2 yemek kaşığı sade yoğurt
3 yemek kaşığı zeytinyağı
135 ml. Ilık su
İçine
300 gr. kuzu kıyma
2 yemek kaşığı tereyağı
1 orta boy ince doğranmiş kuru soğan.
3 tane carliston biber-çekirdekleri alınmış ve ince doğranmış.
Tuz & karabiber
1 tatlı kaşığı kırmızı pul biber
1 tatlı kaşığı domates veya biber karışık salça
1 avuç ince doğranmış maydanoz
Yapılışı
- Unu büyük bir kâsenin içine ele, maya ve tuz ekle karıştır. Yoğurt, zeytinyağı ve suyu ekle, yumuşak bir hamur elde edinceye kadar elle yoğur ve 1 saat kadar mayalanmaya bırak. Hamur iki katına çıkmışsa hazır demektir. Hamuru 6 eşit parçaya bölüp beze yap.
- Altı yapışmayan bir tavada eti pişirmeye başla ve her yanı hafif kahve rengine dönmeye başlayıncaya kadar arada bir karıştır. Kapağı kapat ve kısık ateşte 15 dakika kadar pişir, et bu arada kendi suyunu bırakacaktır. Et suyunu çekene kadar kapağı açık şekilde pişirmeye devam et. tereyağı ile birlikte soğanı, ardından biberleri salçayı ekle karıştır. Tuz karabiber ve kırmızı biberide ekle 5 dakika daha pişir. Domates ve maydanozu ekle karıştır altını kapat, tuz karabiberini kontrol et ve 10 dakika dinlenmeye bırak.
- Her bezeyi oklava ile 2 peny inceliğinde yuvarlak şeklide aç, yufkanın yarısını kaplayacak (yarım ay şeklinde) 2 -3 yemek kaşığı kadar içi kenarda 1 parmak mesafe bırakacak eşit şekilde dağıt. Bıraktığın boşlukları suyla hafif ıslat, Hamurun diğer yarısını üzerine kapat ve kenarlarını parmak uçlarınla bastırarak birbirlerine yapıştır. (İçin pişirme esnasında dökülmemesi gerekir)
- Tavada yada saçta pişiriyorsanız, tavayı orta ateşte iyice ısıt ve sembîseklerin her iki tarafı iyice kızarana kadar pişir. Üzerine isteğe göre biraz tereyağı sür. Servise almadan biraz dinlendir.
Afiyet Olsun…