Parlamentoda Kıbrıs Sorunu Tartışıldı
Türkiye Araştırmalar Merkezi Ceftus, Ekim ayından bu yana askıda olan Kıbrıs sorununu İngiliz parlamentosuna taşıdı. Kurumun 2015 yılındaki ilk etkinliği olma özelliği taşıyan toplantıda Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Başkanı Cemal Özyiğit, Mağusa milletvekili Hüseyin Angolemli ve Dış ilişkilerden sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Deniz Birinci konuşmacı olarak katıldılar.
‘Kıbrıs Meselesi: Ekonomik Kriz ve Hidrokarbon’ başlıklı toplantıya Muhafazakar Partili Enfield North Milletvekili Nick De Bois ev sahipliği yaptı. Panel öncesi söz alan De Bois Kuzey ve Güney Kıbrıs arasında uzun süreden beri beklenen barışın gelmesini umduğunu belirtirken, iki toplumun kendi seçim bölgesinde birlikte ve uyum içerisinde yaşadıklarını vurguladı.
Kıbrıslı Türk asıllı Baroness Meral Hussein-Ece”nin moderatörlüğünü yaptığı panele aralarında Kıbrıs Türk Dernekleri Konseyi Başkanı Ayşın Yılmaz’ın bulunduğu dernek yöneticilerinin yanı sıra Güney Kıbrıs’ın İngiltere Yüksek Komiserliği görevlileri ile Rum toplum temsilcilerinin de ilgi gösterdiği gözlendi. zaman zaman tansiyonun yükseldiği tartışmaların yaşandığı toplantıda İlk sözü alan TDP Başkanı Cemal Özyiğit Kıbrıs’taki politik durumu tarihi olarak kapsamlı ele alan bir konuşma yaptı. Özyiğit konuşmasında 1960’larda başlayan problemlerin çözümü için umut veren 2004’teki Annan Planı’na Rum kesiminin %78’nin hayır demesiyle adanın bütünleşmesi için önemli bir fırsatın kaçırıldığını hatırlattı. Kıbrıs’ın uluslararası bir kimlik ve egemen yapısıyla iki toplumlu federasyon olmasını savunduklarını söyleyen Özyiğit, hidrokarbon yataklarının bulunması ile bu sürecin hızlanacağı yönündeki beklentilerin de gerçekleşmediğini kaydetti.
Rum kesiminin enerji arama çalışmalarına başlamasının ardından Türk kesiminin de keşif yapmaya başladığına işaret eden TDP Başkanı, İsrail, Rum Kesimi ve Rusya’nın ortak askeri tatbikat yapmalarının süreci tıkayan en önemli faktörlerden birisi olduğunu da ifade etti.
Cemal Özyiğit konuşmasında, müzakerelerde TDP olarak Maraş ve gaz konusunun öncelikli olması gerektiğini savunduklarının altını çizerek, İngiltere’nin de garantör olarak müzakere sürecindeki engelleri kaldırmaları konusunda sorumluluğu bulunduğunu ifade etti.
Toplantıda daha sonra söz alan milletvekili Hüseyin Angolemli Kıbrıs müzakerelerini değerlendirdiği konuşmasında, müzakerelerde masaya oturan tarafların, birbirlerine zıt tutumlar almak yönünde bir üslup kullandıklarını ileri sürdü. Örneğin Maraş konusunda, iki taraf müzakerecilerinin başta hayır dedikleri şartlara, daha sonra evet dediklerini, bu sefer de diğer tarafın görüş değiştirmesi üzerine sürecin tıkandığını savundu.
Angolemli, iki toplumun asıl niyetinin önemli olduğunu vurguladı ve toplumlar arasında güven inşa edilmesi gerektiğini belirtti. Geleceğe pozitif baktığını belirten tecrübeli siyasetçi, yeni Yunan Hükümeti’nin Türkiye ile ekonomik ittifaklara girmesinin adada politik durumu olumlu etkileyeceğini sözlerine ekledi.
Panelin son konuşmacısı olan Deniz Birinci ise Kıbrıs’taki iletişim eksikliğinin, taraflar arasındaki anlaşmazlığın temel nedenlerinden birisi olduğunu ifade etti.geçen sene Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aday olduğunu ve Rum bölgesinde seçim kampanyası yürüttüğünü hatırlatan Birinci, Kıbrıslılar’ın birbirlerinin dilini öğrenmeye çalışmaları gibi adımların iki toplumun birbirleri ile empati yapabilmeleri için önemli olacağını vurguladı.
Diasporadaki Kıbrıslıların söz konusu iletişimi sağladıklarını, birlikte çalıştıklarını hatta evlendiklerini belirten genç politikacı, ancak bu durumun adadaki kutuplaşma yüzünden sağlanamadığından yakındı.
Türk kesiminin ambargo dolayısıyla Kıbrıs’la ilgili verilen kararlarda söz sahibi olmadığını söyleyen Deniz Birinci. `Kıbrıs’ta yaşayan her iki halkın da Kıbrıs üzerinde hakkı bulunuyor. Benim bir parçası olduğum, üzerinde yaşadığım toprakla ilgili, benim söz hakkımın bulunmaması haksızlık` dedi. Birinci, hidrokarbon konuşun da iki toplumun temsiliyeti gerektiğini belirtti.
Konuşmaların ardından aralarında Kıbrıslı Türk ve Rumların da yoğun olarak bulunduğu dinleyiciler, yorum ve soruları ile söz aldılar.