Koronavirüs gençler için ne kadar tehlikeli?
Şu ana kadar uzmanların verdiği mesaj gayet netti: ‘Yaşınız ne kadar ileri ise koronavirüs sizin o kadar tehlikeli’. Fakat virüsün yol açtığı Covid-19 hastalığı genç insanlar arasında da ölümlere neden olurken Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ-WHO) gençleri hastalığı hafife almama konusunda uyardı.
İngiltere’de Çarşamba günü kronik hastalığı olan 18 yaşındaki bir kişinin Covid-19’dan öldüğü açıklandı.
Bu şimdiye kadar hastalığın İngiltere’de yol açtığı bilinen en genç ölüm. Daha önce de 21 yaşında sağlıklı olduğu düşünülen bir genç kadının da hastalıktan yaşamını yitirdiği belli olmuştu.
BBC’ye konuşan ana muhalefet İşçi Partisi milletvekili Rosena Allin-Khan bir Acil Servis doktoru ve “hastalık sadece yaşlılar ve kronik hastalığı olanları etkilemiyor” diye uyardı.
Doktor Allin-Khan eskiden hastası olan 30’lu 40’lı yaşlarında “sağlıklı” bazı kişilerin şu anda yoğun bakımda yaşam mücadelesi verdiklerini söyledi.
Yaşlara göre risk
Bu uyarılar önemli olmakla birlikte bütün tablo içinde hastalığın yaş ilerledikçe daha riskli olduğu hâlâ doğru.
Londra’daki Imperial College bünyesinde çalışan uzmanlar yaş ile Covid-19 nedeniyle hastaneye kaldırılma oranları konusunda açık bir bağlantı olduğunu buldular.
Bir başka net bulgu da hastaneye kaldırılanlar arasında yoğun bakıma alınma olasılığının yaşla doğru orantılı olarak yükselmesi.
50 yaşın altındaki hastaların yüzde 5’den azı hastaneye kaldırılacak kadar ağırlaşıyor. Oysa 70 ile 79 yaş arasında olup hastalananların yüzde 27’sinin hastaneye kaldırılması gerekiyor.
Aynı şekilde 40 yaşın altındaki hastalardan hastaneye kaldırılanlara bakıldığında, bunların en fazla yüzde 5’i yoğun bakım ihtiyacı duyarken, bu oran 70’li yaşlardaki hastalarda yüzde 43’e çıkıyor.
Salgından en kötü etkilenen iki ülke Çin ve İtalya’daki vakalara dayalı tahminler 80’li yaşlarında olan hastalarda bu oranların yüzde 71’lere kadar yükseldiğine işaret ediyor.
İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda’daki hastanelerden gelen verilere bakıldığında, hastaneye başvuran hastaların yaş ortalaması 63.
Öte yandan ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, ilk verilere göre hastaneye başvuranların yüzde 53’ünün 55 yaşın üzerinde olduğunu açıkladı. Bu ABD’de hastalığı daha ağır geçirenlerin neredeyse yarısının 55 yaşın altında olduğunu gösteriyor.
Fakat yoğun bakıma alınanlar ve ölümler açısından bakıldığında ABD’de de yaş ortalamasının yükseldiği görülüyor. Son rakamlara göre Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ölümlerin yüzde 80’i 65 yaş üzeri hastalardan oluşuyor.
Bireyler ‘ortalama’ya uymaz
Fakat bunlar hep ‘ortalama’ rakamlar. Dolayısıyla her bireyin ortalamaya uyması mümkün değil ve daha genç yaşlardaki insanlar da hastalıktan ağır etkilenebiliyor ve zaman zaman ölüm vakaları da yaşanıyor.
İtalya’dki vakalarda 40’lı yaşlarındaki insanlar arasında ölüm oranı yüzde 0,4 iken, 80’li yaşlarında olanlar arasında bu oran yüzde 19,7’ye kadar çıkıyor. ABD’de ise şu ana kadar 40’lı yaşlarındakiler arasında ölüm oranının yüzde 0,7 civarında olduğu tahmin ediliyor.
ABD’deki Ulusal Alerji ve Salgın Hastalıklar Enstitüsü Başkanı Anthony Fauci ölümlerin ağırlıkla “yaşlı ve kronik hastalıkları olanlarda” görüldüğünü ama bu veriyi bir matematik formülü gibi görmemek gerektiğini vurguluyor:
Dünya Sağlık Örgütü WHO da “Veriler 60 yaş üzeri hastaların daha riskli olduğuna işaret etse de ölenler arasında genç ve çocuklar da var” diye uyarıyor.
Çin’de virüsü alan 2 bin çocuk üzerinde yapılan bir araştırmaya göre “Çocuklar her ne kadar Covid-19’un belirtilerini genel olarak daha hafif atlatsa da, özellikle daha küçük yaştakiler başta olmak üzere yine de hastalıktan kötü etkilenebiliyor.”
Kronik hastalıkların etkisi
Şu ana kadar yaşananlar kronik hastalıkların yaşı ne olursa olsun kişiyi hastalık karşısında daha korumasız bıraktığı ve daha kötü etkilenmesine yol açtığını ortaya koyuyor.
Örneğin Birleşik Krallık sınırları içerisinde yaşayan 4 milyon 300 bin astım hastasının koronavirüs karşısında daha korumasız olduğunu ve hangi yaşta olurlarsa olsunlar risk grubunda olduklarını söyleyebiliriz