Dolmeya Parsûyan / Kaburga Dolması
Bu hafta Mardin ve Diyarbakır yörelerinin özel günlerine damgasını vuran, ihtişamlı görünüşü ile zihinlerde yer bırakan, namı çok uzaklara kadar gitmiş eşsiz lezzetlerinden biri olan Kaburga dolması tarifi ile beraberiz.
Düğün, bayram gibi büyük kutlamaların yanı sıra diğer özel davetlerin de en gözde yemeklerinden olan kaburga dolması sofraları tam anlamıyla şölene dönüştüren, bu anlamda benzeri az olan yemeklerdendir.
Bu fevkalade lezzetli ve gönüllerde taht kurmuş yemekle ilgili neler yazabilirim kaygısı tarifini vermeye karar verdiğim andan itibaren başladı diyebilirim. Öncelikle hangi yöreye ait olduğu konusunda dikkatli olmam ve bu yemeği yakından tanıyan ve bilenleri bu konuda kırmamak gerektiği üzerine düşündüm. Fakat hemen ardından bu çok özel tadın Kürt mutfağında önemli bir yerinin olmasının tam olarak hangi yöreye ait olduğundan çok daha önemli olduğuna karar verdim. Bu nadide yemeğin kökenini bulmaya çalışmanın ise akıl alacak bir iş olmadığına Mardin veya Diyarbakır’ın kültürel kaynaşmalarını göz önünde bulundurduğunuz da hemen karar verebilirsiniz. Pek çok farklı etnik köken ve dinden gelen toplumların bu şehirlerde yüzyıllardır beraber yaşadıklarını düşündüğümüzde hangi toplumun hangisine öğrettiği sorusu doğrusu çok gereksiz geliyor. Ama Altın’ın çizilmesi gereken en önemli nokta bu ünlü yemeğin “yöresel” bir yemek olmadığı Kürt mutfağında yüzyıllardır pişen çok özel bir kutlama yemeği olduğudur.
Bu yemeğin lezzetiyle ilgili ne yazılabilir ki? Bir kere görünümü açısından bir yemekle ilgili beklentilerinizin çok fazlasını sunuyor. Masaya getirildiği andan itibaren gözlerinizle doyuyorsunuz önce. Servis edilmesi için eti kemiklerinden didikleyerek ayırma aşamasını kendinden geçmişçesine izleyen gözlerle izlemek lezzeti ile ilgili beklentilerinizi on katına daha çıkarıyor. Ve lezzeti? Düşük ısıda yavaş yavaş pişen et kemiklerden öyle kolayca ayrılıyor ve ağızda dağılacak kadar bir yumuşaklığa varıyor. Kemik ve etin lezzetlerini içine çekmiş pilav içindeki baharatlar ve bademlerle karışarak yemeği komple bambaşka bir lezzete çevriliyor.
Bugün kurban bayramı ve bir çoğumuz için çok özel bir yere sahip olan bu önemli günde başka yemek tarifi vermek pek doğru gelmedi açıkçası. Özel günlerinizde unutulmaz bir ziyafet vermeyi düşünüyorsanız bu yemek tam anlamıyla aradığınız şey.
Haftaya yeni bir lezzette buluşmak dileği ile yorumlarınızı bekliyorum.
Dolmeya Parsûyan / Kaburga Dolması
8-10 kişilik
Yapılışı:
300 gr. baldo pirinç
4 yemek kaşığı tereyağı
100 gr. Badem içi – Haşlanmış kabukları soyulmuş.
1 şeker kaşığı toz yeni bahar
1/2 şeker kaşığı toz tarçın.
1.5 şeker kaşığı kuru reyhan
2 avuç dolusu ince doğranmış taze maydanoz.
Tuz&karabiber
2 kg Kuzu veya oğlak kaburgası. – Dış taraftaki yağı üzerinde ve kemiklerle et arasında bir cep açılmış. (kasabınız bunu sizin için hazrlayacaktır)
Marinesi için:
1 yemek kaşığı yoğurt
1 yemek kaşığı domates salçası
1 yemek kaşığı acı kırmızı biber
3 diş sarımsak- dövülmüş
Tuz karabiber
- Pirincin üzerini iki parmak geçecek kadar kaynamış su dökün ve su soğuyana kadar, pirinçler hemen iki katına çıkana kadar bekletin. Su soğuduğunda pirinçleri süzün.
- Bademlerin kabuklarını soymak için küçük bir tencerede kaynamış suya koyup 5 dakika kadar kabuklar yumuşayana kadar kaynatın orta ateşte kaynatın. Soğuduktan sonra yumuşamış kabukları soyun ve bir kenarda bekletin.
- Geniş bir tencerede tereyağını eritin ve bademleri ekleyip hafif sararana kadar kızartın ara ara karıştırarak kızartın. Pirinci ekleyip bir kaç dakika kadar pişirmeye devam edin. Maydanoz ve baharatları ekleyin karıştırın ve 150 -200 gram kadar kaynamış su ekleyin tuz karabiberini kontrol edin ve kapağını kapatıp pirinç suyunu tamamen çekene kadar pişirin. (Pirinçler yarım pişecek, o yüzden hala serttir)
- Hazırladığınız ve ılımış pilavı, kaburgaların kemikleri ve dış yüzeyinin arasına açılmış “ceb” in içine dikkatlice doldurun. Çok doldurmamaya dikkat edin, çünkü pirinç tamamen piştiğinde daha da şişecektir. Bu cebin ağzını ya büyük bir iğneye taktığınız kalın bir iple dikin yada paket sarar gibi, ağzı sağlam bir şekilde kapanacak şekilde kalın bir iple her tarafından sıkıca sarın. İç pilavın pişme esnasında içinden dökülmemesi gerekir.
- Fırınınızı 190 C derece ısıtın. Marine malzemelerini karıştırın ve kaburganın her tarafına güzelce ovun. Fırın tepsinizin içine metal ayaklı teli yerleştirin ve kaburgayı üzerine yerleştirin. Tepsinin içini yarısına kadar ete değmeyecek kadar kaynamış su ile doldurun, alümünyom folyo ile kaburganın üzerini tamamen kapatın ve dikkatlice fırına yerleştirin. 5 dakika sonra fırının derecesini 145 C e indirin ve kaburganın büyüklüğüne ve etin körpeliğine göre 4-6 saat arası pişirin. 2 saat kadar sonra kontrol edin tepsideki su azalmışsa su ekleyin. 4 saat sonra et kemikten kolayca ayrılacak kadar yumuşamış durumdaysa, fırının derecesini 185 C ye yükseltip folyoyu kaldırın ve kaburganın üstü kızarana kadar 20 dakika kadar daha pişirmeye devam edin. Servis etmeden en az yirmi dakika dinlendirin. Ipleri dikkatli bir şekilde kesin, etleri didikleyip iç pilavla ve salata ile servis yapın.
Afiyet olsun