Çocuklar ve Sınırlar

Etrafımızda çok görüyoruz, günümüzde bir çok aile çocukları serbest bırakıldığında özgüvenleri yüksek olan bireyler olacaklarına dair düşünceleri vardır. Bunun yanında bir çok aile sınırlar koymayarak çocuklarını kendilerine daha da fazla yaklaştıklarını ve onların kendilerine her koşulda saygı göstereceklerini düşünürler. Fakat yine çevremizde ve etrafımızda gördüğümüz kadarıyla durum böyle işlemiyor. Tam tersine bunu yapan aileler çocukları belli bir yaşa geldiğinde kendilerini dinlemeyen ve tamamen isyankar, baş edilemeyen bireyler olabiliyorlar. Kural koyan anne ve babalar, sanıldığını gibi, çocuklarına daha az ilgi ve sevgi göstermezler, aksine onların hayatını düzene sokarak güvende hissetmelerini sağlar, sevgilerini başka yollardan göstermeyi tercih ederler. Bu konuda yapılan bir çok araştırmaya göre, kural ve sınırlar çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar. Çocuklar anne ve babalarının yetkin olduklarını hissettiklerinde ve kendilerini koruyabileceklerini bildiklerinde dış dünyayı bir tehdit olarak görmez ve keşfetmeye başlarlar.

Bir çok çocuk doğal olarak kendisi için neyin gerekli, neyin daha yararlı ve önemli olduğunu başlangıçta bilemez. Bu konuda kimi zaman etrafından kimi zamanda TV’de gördüklerinden etkilenir. Büyüyen bir çocuğun her aşamasında anne ve babanın koyduğu kurallar çocuğun kendisine zarar vermeden iyi alışkanlıklar geliştirerek sosyal uyum için gerekli becerileri elde etmesini sağlar. Çocuğun hayatla ilgili birçok şeyi öğrenmesi ve kendi kendine yetecek hale gelmesi her anne ve babanın temel isteği olmak zorunda. Çocuklarımızı ne kadar seversek sevelim onların öz güveni yüksek bağımsız bireyler olmaları, hayatlarında başarılı olmalarındaki önemli niteliklerden bir tanesi.

Kurallar ve sınırlar koymak çocuklarımızın tüm özgürlüklerini ellerinden aldığımız anlamına gelmez. Tam tersine, çocukların kendilerini güvende hissetmek için anne ve babalarının sınırlandırmalarına ve yönlendirmelerine ihtiyaçları vardır. Çocuklar anne ve babalarının rehberliğine güvenmek isterler. Anne ve baba tutarsız ve istikrarsız davrandıklarında çocukların çıkardığı sonuç ‘kurallar bu sefer bozulabildiyse demek ki başka sefer de bozulabilir’ olur. Örnek vermek gerekirse, akşama kadar eğitimin öneminden bahsedip yaz tatilinde iki hafta fazla tatil yapmak için sınırsız yalan söylemek gibi! Kuralların net ve istikrarlı olmadığı evlerde büyüyen çocukların okulda da sıkıntı yaşaması muhtemeldir.

Çocuklar sınırlar sayesinde aynı zamanda ilişkileri tanımlarlar. Mesela burada yetkili olan kimdir? Ne kadar ileri gidebilirim? Çok ileri gidersem ne olur? Gibi soruların cevaplarını çocuklar çizilen sınırlar ve koyulan kurallar sayesinde bulurlar. Okullarda çocuklar genellikle sınırları çok iyi bilirler çünkü öğretmenler her öğrenciye aynı derecede yaklaşmak zorunda. Kurallara uymayan öğrencinin yeni yada eski olması bir şeyi değiştirmez, önemli olan o kurala uyulmasıdır. Çocukların topladıkları bilgiler yetişkinlerle olan ilişkilerinde nasıl davranmaları gerektiği konusunda onları yönlendirir. Ancak toplanan bilgilerde tutarsızlık olduğunda çocuklar da nasıl davranacaklarını şaşırırlar ve sıkıntılar yaşarlar. Bu sorunlar çözülmediğinde ileride hem aile hem de eğitim hayatında sorunlar yaşamak kaçınılmazdır.