Suriye İç Savaşının 4 Yıllık Ağır Bilançosu

Merkezi Londra’da bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) verilerine göre, Suriye’de iç savaşta geride bırakılan 4 yılda en az 240 bin kişi yaşamını yitirdi.

Merkezi Londra’da bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) verilerine göre, Suriye’de iç savaşta geride bırakılan 4 yılda en az 240 bin kişi yaşamını yitirdi. Savaşta herhangi bir gücün tümüyle hakimiyet kurmaya gücü yetmezken, Rejim, Kürtler, rejim muhalifleri ve DAİŞ çeteleri arasında bölünmüş bir coğrafya söz konusu.

SOHR tarafından yayınlanan ve son iki ayda 10 bin kişinin yaşamını yitirdiği belirtilen bilançoya göre, iç savaşta ölenlerin 71 bin 781’i sivillerden oluşuyordu. Suriyeli 11 bin 964 çocuk da yaşamını yitirdi.

SOHR verilerine göre, Beşar Esad rejimi savaşta en büyük kayıplar veren güç oldu. Suriye ordusunda görevli 50 bin 570 asker ile Ulusal Savunma Gücü milislerinden 33 bin 839 kişi ve 4 bin 207 yabancı Şii milis öldürüldü. Bu kişilerden 903’ü ise Hizbullah üyesiydi.

MUHALİFLER ARASINDA YABANCI ORANI YÜZDE 45

Son 4 yıldaki çatışmalarda Kürtler, Suriyeli muhalifler ve DAİŞ çetelerinin Suriye vatandaşı olanlar arasındaki kayıplar ise 42 bin 384 olarak verildi. Yine çoğunluğu DAİŞ, El Nosra gibi radikal örgütler olmak üzere ‘İslamcı grupların’ yabancı üyelerinden 34 bin 375 kişi öldürüldü. Bu da, öldürülen muhalifler arasındaki yabancı kökenlilerin oranının yüzde 45 civarında olduğunu gösteriyor.

SOHR’nin savaş bilançosunda, kimlikleri belirlenemeyen 3 bin 225 kişi daha yaşamını yitirirken, iç savaşta ölenlerin toplam sayısının 240 binin çok üzerinde olabileceği tahminine yer verildi.

Aynı kaynağa göre, Suriye iç savaşında 30 bini aşkın kişi de kayıp olarak kayıtlara geçti. SOHR, bu kişilerden 20 bin kadarının Suriye rejimine ait cezaevlerinde olabileceğini, 9 bin rejim askeri veya milisinin de muhaliflerin elinde olduğunu duyurdu. DAİŞ çetelerinin ise bugüne kadar 4 bin kişiyi kaçırdığı bilgisi verildi.

SOHR’nin bilançosuna YPG-YPJ birliklerine katılmak için Kürdistan’ın diğer parçaları ile dünyanın farklı ülkelerinden gelen ve yaşamını yitiren savaşçılar ise dahil edilmedi.

PRATİK OLARAK 4 AYRI PARÇAYA BÖLÜNMÜŞ DURUMDA

Mart 2011’deki gösterilere rejimin sert müdahalesi sonrasında silahlı grupların da devreye girmesiyle iç savaşın başladığı Suriye’de Rojava topraklarının büyük kısmı YPG kontrolünde. YPG-YPJ birlikleri son olarak Haseke ve Sirrin’i özgürleştirirken, Halep’in Kürt mahallelerinde halkı korumaya devam ediyorlar.

Ülke topraklarının çoğu çöllerden oluşan yarısına yakın bir bölümünde DAİŞ çetelerinin hakimiyeti devam ederken, başkent Şam, Humus, Hama, Lazkiye, Tartus gibi büyük şehirlerde ise rejim güçleri hakim. DAİŞ çetelerinin elinde halen Rakka, Palmira, Manbic gibi kentler bulunurken, Deyr ez Zor’da rejim ile çetelerin paylaşımı söz konusu.

Diğer Muhalifler ise büyük kentlerden sadece İdlib’de hakim iken, Şam, Halep ve Daraa’nın bazı mahalleri ile ülkenin güneybatı ve kuzeybatısındaki bazı küçük ve orta büyüklükteki kentlerde hakimler.

İç savaş nedeniyle Suriyeli en az 4 milyon kişi çevre ülkeler ile Avrupa’ya sığınırken, ülke sınırları içerisinde yer değiştirenlerle birlikte evlerini terketmek zorunda kalanların sayısı 10 milyonu aşıyor.